Anksiyete, endişe veya korku gibi hafif veya şiddetli olabilen bir huzursuzluk hissidir. Herkesin hayatının bir noktasında endişe duygusu vardır. Örneğin, sınava girme, tıbbi test veya iş görüşmesi yapma konusunda endişeli ve kaygılı hissedebilirsiniz. Bu his strese ve fiziksel semptomlara neden olur. Obsesif düşünceler kaygının bir sonucu olarak da ortaya çıkmaktadır. Obsesif kompulsif bozukluğu olan bir kişi, düşünmemesi gerektiğini bilse bile, bir nesne hakkında düşünmeyi bırakmayı zor bulacaktır.
Bazı insanlar zaman zaman endişe nöbetleri yaşarken, diğerleri çoğu zaman endişeli hissederler. Anksiyete bozuklukları, özellikle tekrarlayan anksiyete atakları yaşayan kişilerde daha sık görürüz.
Kaygı, ezici bir huzursuzluk hissidir. Hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı ve günlük yaşamı etkiler. Kaygı, panik, gergin ve endişeli hissetmemize neden olabilecek normal bir duygudur. Hepimiz bir anda ya da başka bir şey için endişeleniyoruz ama endişe, aşırı ve rahatsız olduğunda bu bir sorun olur.
Kaygı, zaman zaman hepimizin yaşadığı normal bir duygudur. Anksiyete aşırı derecede ortaya çıktığında veya günlük işleyişe müdahale edebildiğinde, bu bir sorun haline gelir. Kaygı, zengin ve fakir arasında, erkekler ve kadınlar arasında ayrım yapmaz.
Kaygısı olan bireyler, tehdit edici bir durum öngördüklerinde kendilerini gergin, endişeli veya korkulu hissedebilirler. Okul testleri ve mülakatlar gibi onları endişelendiren durumlardan kaçınabilirler.
Anksiyete çok yaygın bir durumdur. İnsanlar her gün bununla uğraşırlar. Birçoğu yaşadıkları kaygı ve stres düzeyinin alkol kötüye kullanımı, uyuşturucu kullanımı veya yeme bozuklukları gibi olumsuz davranışlara yol açar.
Bir şey hakkında endişeleriniz varsa, endişeli veya korkulu hissedebilirsiniz. Anksiyete bozukluğu olan insanlar çok fazla endişe ve korku yaşarlar. Kamusal konuşma, sosyal etkinlikler, yeni durumlarda olmak ve bazen sadece insanların yanında olmak gibi çok çeşitli konular hakkında bu şekilde hissedebilirler.
Anksiyete hafif veya şiddetli olabilir ve sadece duygusal sıkıntı ile ilgili değildir. Ayrıca vücudun sinir sistemini etkileyen fiziksel bir hastalıktır. Günlük aktivitelerde işlev görme yeteneğinizi olumsuz yönde etkileyen ciddi zihinsel sağlık durumlarıdır.
Anksiyete Bozukluklarının Nedenleri Nelerdir?
Anksiyete bozukluklarının nedenleri kesin olarak anlaşılmasa da travmatik olaylar, çeşitli deneyimler, sağlık sorunları, kalıtsal faktörler gibi etmenlerin kaygı bozukluklarını tetikleyebildiği görülmektedir.
- Genetik kaynaklı anksiyete bozuklukları ortaya çıkabilmektedir. Bu yüzden akrabalarınız arasında bu rahatsızlığa sahip olan varsa risk altındasınız demektir.
- Beyninizdeki korku ve duyguları kontrol eden bölümlerin hatalı bağlanmasıyla meydana gelir.
- Çevresel travmalardan kaynaklı anksiyete bozukluğu yaşayabilirsiniz.
- Kalp, akciğer, şeker, tiroid gibi sağlık sorunları anksiyete bozukluklarına sebebiyet verebilir.
- Kullanmış olduğunuz ilaçların bir yan etkisi ile de olabilir.
Farklı anksiyete bozukluğu türleri vardır. Bunlardan biri panik atak veya aşırı korku ve sinirlilik ataklarıdır. Bir diğeri sosyal anksiyete bozukluğudur. Bu da insanların kendilerini bilinçli veya utanmış hissettikleri için sosyal durumlarda kendilerini rahatsız hissetmelerini sağlar. Bazı insanlar bu semptomları kişiliklerinin bir parçası olarak geliştirir ve davranışlarının anormal olduğuna dair çok az farkındalığa sahip olabilirler.
Anksiyete, beş kişiden birini etkileyerek onu Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en yaygın zihinsel sağlık sorunu haline getirmektedir. Kaygısı olan bir kişi endişeli, huzursuz ve korkulu hisseder veya bu duyguları gizli tutmak için sessiz kalır. İyi haber şu ki, kaygı ile hayatı daha yönetilebilir hale getirmek için birçok tedavisi bulunmaktadır.
Yapmanız gereken bir şeyi yapmayı veya yeni biriyle konuşmayı düşündüğünüzde muhtemelen endişeli hissedersiniz. Belki de daha önce böyle hissettin ve arkadaşlarınla ya da sevdiklerinle konuştun. Ya da belki de ilk kez gençken, büyük bir okul sınavından veya spor oyunundan önceki gibi endişe belirtileri yaşadınız.
Anksiyete bozuklukları her gün milyonlarca insanı etkiler ve yaşamları üzerinde önemli uzun vadeli etkileri vardır. Neyse ki, anksiyete bozukluğunuzu yönetmenize yardımcı olacak bir dizi tedavi mevcuttur.
Anksiyete Belirtileri Nelerdir?
- Kendini gergin, huzursuz, panik halinde hissetmek
- Nefes darlığı, ağız kuruluğu yaşamak,
- Kötü bir şey olacakmış gibi endişeli hal
- Kalp atışlarında yaşanan aşırı hızlanma
- Aşırı terleme
- Ellerde titreme hali
- Odaklanma, konsantrasyon problemleri
- Hazımsızlık sıkıntıları
- Kaygı duymayı tetikleyecek etkilerden kaçınma hali
- Uyku problemleri
- Özgüvensiz ve değersiz olduğunu düşünmek
- Başkaları ile konuşmada zorlanma
- Toplum içinde konuşmaktan ve yemek yemekten çekinmek
- Gergin, kaygılı, sıkıntılı ve tanımlanamayacak şekilde tuhaf hissetmek
- İnsanların sözleri ile zihnini meşgul etmek
- Çevreden kopmak, kaçmak istemek
- Kas ağrısı çekmek
- Hızlı nefes alıp vermek
- Çabuk gerilmek
- Titremeye, sallanmaya başlamak
- Umutsuz hissetmek
- Devamlı ağlamak istemek
- Konsantre olamamak
- Çabuk yorulmak
- Hafıza sorunları
- Üzüntülü durumlara yoğunlaşmak
- Olaylar karşısında en kötü senaryoyu düşünmek ve bu senaryoya göre plan program yapmak
- Belirsizlik durumunu idare edememek
- Yanlış bir seçim yapma korkusuyla kararsızlık yaşamak
- İşleri olağan akışına bırakamamak
- Bir durumu kenara koyarak başka bir olaya geçememek
- Rahatlayamamak
- Konsantre olmada güçlük çekmek
Fiziksel belirti ve bulgulara
- Yorgunluk
- Uykuya dalmada zorluk
- Kas ağrıları
- Titreme
- Gerginlik
- Terleme
- Mide bulantısı
- İshal
- Huzursuzluk
Başlıca Anksiyete Bozuklukları Türleri?
Genelleştirilmiş Anksiyete Bozukluğu
Nedensiz duyulan aşırı endişe ve gerginlik hissiyatıdır.
Panik Atak
Ani ve yoğun korku ile beraber panik atakları meydana gelmesi. Bu esnada göğsünüzde ağrı, vücudunuzda ter boşalması, kalp atışlarınızda hızlanma gözlemleyebilirsiniz. Bazen de boğulduğunuzu ya da kalp krizi geçirdiğinizi düşünmenize sebep olacak kadar ağır seyreder.
Sosyal Anksiyete Bozukluğu
Bireysel ilişkilerinizde stres duyma haline denir.
Belirli Fobiler
Yükseklik korkusu tarzında kendini gösterir.. Bu korkuya sahip olan kişiler uçağa binmek veya yüksek katlı evlerde oturmaktan dolayı endişe duyar.
Agorafobi
Kalabalıktayken acil bir durum yaşandığında hareket kabiliyetiniz kısıtlı olduğu için korku, endişe duyabilirsiniz.
Ayrılık Kaygısı
Sevdiğiniz kişiler yanınızdan ayrıldığında çok endişe duyuyor ve her an gözünüzün önünde olsun istiyorsanız ayrılık kaygısı problemi yaşıyor olabilirsiniz.
Seçici Dilsizlik
Bazı çocuklar ailesiyle konuşarak iletişim kurabilirken, toplum içinde konuşamamaktadırlar. Bu sosyal kaygıya seçici dilsizlik denmektedir.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Anksiyete bozukluğunun belirtilerini azaltmak, rahatsızlığı yönetmek, ortadan kaldırmak için birçok tedavi alternatifi mevcuttur. En yaygın iki tedavi psikoterapi ve ilaçlardır
Psikoterapi
Psikolojik danışmanlık veya konuşma terapisi olarak bilinmektedir. Bu danışmanlık türünde duygularınızın davranışlarınızı nasıl etkilediğine bakarız ve oldukça etkili bir tedavidir.
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
Bu psikoterapi türü sizde olumsuz ve panik yaratan düşünceleri veya davranışları nasıl olumluya dönüştüreceğiniz kısmında size kılavuz olur. Sizde korku ve kaygı meydana getiren durumlara karşı endişe duymadan yaklaşmanın ve bunları yönetmenin yollarını öğreneceğiniz etkin bir tedavi yöntemidir.
İlaç Tedavisi
Doktorunuz anksiyete semptomlarını hafifletmek için çeşitli antidepresanlar, ilaçlar, yatıştırıcılar gibi ilaçların kullanılmasıdır. İlaçların asıl amacı kısa süreli rahatlamadır, uzun süreli kullanmamalıyız. Ayrıca hangi ilacın size daha iyi geleceğine karar vermek ve artılarını eksilerini konuşmak adına doktorunuzla bir araya gelmeniz iyi olacaktır.
