OKB Nedir, Neden olur, Belirtileri ve Tedavisi Nedir?
OKB, belirli nesneler veya durumlar hakkında müdahaleci düşüncelerle karakterize bir durumdur. Bu düşünceler rahatsız edici ve şiddetli olabilir. Obsesif kompulsif bozukluk, bireyin tekrarlayan ve aşırı düşüncelere sahip olduğu bir durumdur. Obsesif kompulsif bozukluk önemli sıkıntılara yol açabilir ve günlük hayata müdahale edebilir. Hastalar düşüncelerinin doğru olmadığının farkında olsalar da onları durduramazlar. Bazen geçmiş bir olaya dayanırlar, ancak rastgele de oluşabilirler. Okb’li insanlar genellikle evlerindeki her şeyi kontrol etme ihtiyacını hissederler, örneğin kırık cam veya kırık cam olmadığından emin olurlar. Genellikle hiçbir şeyi kontrol etmemenin sonuçları hakkında endişelenirler. Ayrıca semptomları şiddetlendiren stres veya endişe hissedebilirler. OKB kadınlarda erkeklerden daha yaygındır ve genellikle ergenlik döneminde veya genç erişkinlikte başlar. Özellikle PANDALAR adı verilen streptokok enfeksiyonundan sonra çocuklarda da ortaya çıkabilmektedir.
OKB, bir kişinin günlük yaşamını etkiler ve birlikte yaşaması çok zordur. Bir insanın hayatını ele geçirmiş gibi görünse de tedavi edilebilir. Bu belirtilerle karşılaştığınızı düşünüyorsanız, tedavi seçeneklerini tartışmak için bir doktor veya terapist görünmelisiniz. Bunlar, OKB ile nasıl başa çıkacağınızı ve en iyi tedaviyi bulmak için nasıl çalışacağınızı öğrenmenize yardımcı olacaktır.
Psikoterapi OKB için yaygın bir tedavidir. Bilişsel davranışçı terapi veya TCMB bir seçenektir. Bazı tedavi yöntemleri antidepresanlar kullanır, ancak bunlar nadiren semptomlara yardımcı olur. Ek olarak; aile terapisi, aile üyeleri arasında, bozuklukla başa çıkmalarına yardımcı olabilecek anlayışı teşvik eder. Maruz kalma terapisi OKB’li kişilerin sağlıksız alışkanlıklardan kurtulmalarına da yardımcı olabilir. Terapinin temel amacı, zorlayıcı davranış oluşumunu azaltmak ve stres miktarını azaltmaktır. Okb’li bir kişi semptomları kendi başına kontrol edemese de onlarla başa çıkmanın yollarını öğrenir.
Okb’li insanlar genellikle kendilerini izole ve umutsuz hissederler. Bu duygular ezici hale geldiğinde, depresyon duyguları veya intihar düşünceleri olabilmektedir. Bu belirtilerle başa çıkamazlarsa, bir akıl sağlığı uzmanıyla konuşmanın zamanı gelmiş olabilmektedir. Ayrıca destek ve yardım için aile üyelerine, arkadaşlarına veya profesyonel kişilere ulaşabilirler.
Obsesif Kompulsif Bozukluğa Ne Sebep Olur?
Sayısız insanı etkileyen karmaşık bir sorudur. Takıntılar ve zorlamalar kalıcı, şiddetli ve yıkıcı olmalıdır. Faaliyetler zaman alıcı olabilir, günde bir saatten fazla sürebilir ve kişinin normal işleyişine müdahale edebilir. Ek olarak, çocuklarda obsesif kompulsif bozukluk (OKB) küçük obsesyonlar veya kompulsiyonlar olarak başlayabilir ve uzun süreli, zararlı obsesyonlara ve kompulsiyonlara dönüşebilir.
Erken teşhis, OKB’nin başlangıcına karşı en iyi savunmadır. Erken belirtiler, belirli nesneler veya faaliyetler hakkında sık sık şikayetler, katı davranış kalıpları veya belirli yiyeceklere karşı hoşgörüsüzlüğü içerir. Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, tıbbi yardım almanız gerekebilir.
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), Amerika Birleşik Devletleri’nde iki milyondan fazla insanı etkileyen zihinsel bir hastalıktır. Diğer birçok koşuldan farklı olarak, OKB’ye belirli tetikleyiciler veya olaylar neden olur. Çoğu durumda, kişinin beyni belirli bir duygu yaşar ve onu bir stres kaynağı olarak tanımlar. OKB ayrıca belirli temalarla da ilişkilidir. Örneğin, OKB’den muzdarip bir kişi, spam filtresi bozuk olduğundan gelen tüm önemsiz postaları yok sayamayaz. Bu nedenle, önemli postaları önemsiz postalardan ayırmak zorlaşır. Bozukluğa sahip olanlar, önemli ve önemsiz postalar arasındaki farkı söylemekte güçlük çekerler ve bu da aşırı miktarda postayla sonuçlanır.
Birçok insan obsesif kompulsif bozukluğu temizlik takıntısı olarak düşünürken, gerçek şu ki bozukluk kendini tamamen kontrol eksikliği de dahil olmak üzere çok çeşitli şekillerde kendini gösterebilmektedir. Obsesif kompulsif bozukluk arasındaki temel fark, obsesif düşüncelerin olumlu olabileceği ve kompulsiyonların eşlik edebileceğidir. Zorlamalar fiziksel olabilir, örneğin kirli bir şeye dokunduktan sonra ellerinizi yedi kez yıkamak gibi.
BAŞLICA BELİRTİLERİ
Simetri ve düzen dürtüsü,
Mükemmeliyetçilik,
Aşırı kuşku duymak,
Güven ihtiyacı,
Günahkâr düşüncelerden korkmak,
Rezil olmaktan çekinmek,
Hata yapma kaygısı,
Başkasına zarar verme korkusu,
Pislikten ya da mikroplardan korkmak.
El sıkışmamak,
Kilit, ütü gibi nesneleri sürekli kontrol etme ihtiyacı duymak,
Yemekleri belirli bir sıraya göre tüketmek,
Belirli kelimeleri tekrarlamak,
Rutin işleri yaparken sayı saymak,
Eşyaları belirli bir düzene göre sıralamak.
Kir veya mikrop bulaşmasından korkma; kapı kollarına, çöp tenekesine dokunamama (Elleri defalarca yıkama davranışı),
Giysilerine pis bir madde bulaşmış olabileceği kaygısından dolayı bunları sık sık değiştirme,
Sosyal çevrede uygunsuz şekilde davranmaktan korkma,
Cinsel veya dinsel konuları düşünmekten korkma,
Rutin işleri sırasında yüksek sesli veya içinden sürekli sayı sayma,
İşleri belirli bir sayıda yapma ihtiyacı,
Akıldan çıkmayan görüntülere veya düşüncelere takılıp kalma,
Belirli kelimeleri cümleleri tekrarlama,
Sıkıntıların, problemlerin artacağından endişe edilen durumlardan ve yerlerden kaçınma
Aşırı kuşku ve sürekli güven ihtiyacı
Yemeklerini belirli bir sıraya göre tüketme
Kendisini veya sevdiklerinin zarar görmesine ait düşüncelere kapılma
Sürekli duş alma isteği
OKB’NİN BAŞLICA NEDENLERİ NELERDİR?
Genetik nedenler
Beyin işlevlerinde bozulma ve serotonin
Çocukluk çağı travmaları
Kişilik özellikleri
TEDAVİLERİ
Davranış Terapisi
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) hastalarında sıklıkla görülen abartılı veya takıntılı düşünceleri azaltmaya odaklı bir tedavi yöntemidir.
Amaç, Obsesif kompulsif bozukluğu (OKB) olan kişilere, zorlayıcı davranışlarda bulunmadan kaygı yaratan inançlarıyla yüzleşmeleri konusunda yardımcı olmaktır.
İlaç Tedavisi
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) hastalarında beyindeki serotonin seviyelerini artırmaya yönelik ilaçlar kullanılmaktadır.